Thời tiết nắng nóng gay gắt là điều kiện lý tưởng cho các hoạt động ngoài trời, tuy nhiên cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe, đặc biệt là nguy cơ đột quỵ và đột tử.
ThS.BS.CKI. Huỳnh Thị Ngọc Huyền (Khoa Hồi sức Cấp cứu Nội Tim Mạch – Bệnh viện Tim Tâm Đức) cảnh báo, các đợt nắng nóng gay gắt không chỉ khiến cuộc sống trở nên "ngột ngạt" mà còn âm thầm đẩy nhiều người đối mặt với nguy cơ sốc nhiệt, đột quỵ. Chủ quan, mắc phải những sai lầm thường gặp có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng.
3 sai lầm có thể dẫn đến đột tử trong những ngày nắng nóng
Dưới đây là 3 sai lầm phổ biến cần tuyệt đối tránh trong những ngày nắng nóng đỉnh điểm và những đối tượng có nguy cơ cao cần đặc biệt chú ý.
1. Tắm ngay sau khi đi ngoài nắng về
Đây là một sai lầm rất phổ biến mà nhiều người thường mắc phải, đặc biệt là sau một ngày làm việc hoặc hoạt động dưới trời nắng nóng. Khi cơ thể đang ở nhiệt độ cao do tiếp xúc trực tiếp với nắng nóng, các mạch máu dưới da đang giãn nở để tản nhiệt.
Ảnh minh họa
Nếu bạn ngay lập tức tắm nước lạnh, đặc biệt là tắm toàn thân, cơ thể sẽ phản ứng đột ngột. Sự chênh lệch nhiệt độ quá lớn giữa cơ thể và nước có thể gây ra hiện tượng sốc nhiệt. Các mạch máu đang giãn nở sẽ co thắt đột ngột, làm tăng áp lực lên tim. Sự co thắt đột ngột của mạch máu não có thể dẫn đến thiếu máu cục bộ não, gây đột quỵ.
Đối với những người có tiền sử bệnh tim mạch, huyết áp cao, việc thay đổi nhiệt độ đột ngột này có thể gây ra nhồi máu cơ tim, đột quỵ hoặc các vấn đề hô hấp nghiêm trọng. Ngay cả người khỏe mạnh cũng có thể bị choáng váng, ngất xỉu.
Lời khuyên: Sau khi đi nắng về, hãy tìm nơi thoáng mát, nghỉ ngơi khoảng 15-30 phút để cơ thể dần thích nghi và hạ nhiệt. Bạn có thể lau mồ hôi bằng khăn ẩm, uống một ít nước mát (không quá lạnh) trước khi tắm. Nếu cần tắm ngay, hãy bắt đầu bằng việc làm ướt từ từ các chi (tay, chân) rồi đến toàn thân bằng nước ấm, sau đó mới dần chuyển sang nước mát.
2. Ra ngoài trời nắng gắt không có bảo hộ
Nhiều người có thói quen chủ quan khi ra ngoài trời nắng, đặc biệt là vào những khung giờ cao điểm nắng nóng (thường từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều) mà không có bất kỳ biện pháp bảo hộ nào. Điều này cực kỳ nguy hiểm và có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.
Ảnh minh họa
Khi cơ thể tiếp xúc trực tiếp với nhiệt độ cao trong thời gian dài mà không được bảo vệ, hệ thống điều hòa thân nhiệt của cơ thể có thể bị quá tải. Điều này dẫn đến tình trạng say nắng, với các triệu chứng như đau đầu dữ dội, chóng mặt, buồn nôn, vã mồ hôi hoặc da khô nóng, và nặng hơn là sốc nhiệt – một tình trạng cấp cứu y tế có thể gây tổn thương não, suy đa tạng và tử vong.
Nhiệt độ cao cũng làm tăng gánh nặng cho hệ tuần hoàn, đặc biệt là ở những người có bệnh lý nền. Khi cơ thể cố gắng làm mát, mạch máu giãn nở, có thể dẫn đến giảm huyết áp đột ngột hoặc ngược lại, tăng áp lực động mạch, làm tăng nguy cơ đột quỵ.
Lời khuyên: Luôn đội mũ rộng vành, đeo kính râm, mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, sáng màu và có khả năng chống nắng khi ra ngoài trời. Hạn chế tối đa việc ra ngoài vào khung giờ nắng gắt. Nếu bắt buộc phải ra ngoài, hãy tìm bóng râm thường xuyên và bổ sung nước liên tục.
3. Tiếp tục làm việc gắng sức khi thấy dấu hiệu chóng mặt, mệt mỏi
Ảnh minh họa
Trong những ngày nắng nóng, cơ thể phải làm việc cật lực để duy trì nhiệt độ ổn định. Nếu bạn tiếp tục làm việc gắng sức, lao động nặng hoặc tập thể dục cường độ cao khi đã xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo như chóng mặt, mệt mỏi, đau đầu, buồn nôn, chuột rút... điều này có thể đẩy cơ thể vào tình trạng nguy hiểm.
Khi cơ thể không thể tự làm mát hiệu quả. Nếu không được nghỉ ngơi và bù nước kịp thời, tình trạng này có thể tiến triển thành sốc nhiệt đe dọa tính mạng.
Tình trạng kiệt sức và mất nước nghiêm trọng có thể làm rối loạn chức năng các cơ quan, bao gồm cả não, tăng nguy cơ đột quỵ do thiếu máu não hoặc xuất huyết não.
Lời khuyên: Khi cảm thấy bất kỳ dấu hiệu khó chịu nào liên quan đến nắng nóng, hãy lập tức dừng mọi hoạt động, tìm nơi thoáng mát có bóng râm hoặc vào trong nhà. Nới lỏng quần áo, uống nước điện giải hoặc nước lọc mát (không quá lạnh) từng chút một. Đắp khăn ướt lên trán, cổ, nách, bẹn để giúp cơ thể hạ nhiệt. Nếu các triệu chứng không cải thiện hoặc trở nên nặng hơn (như lú lẫn, mất ý thức), cần gọi cấp cứu ngay lập tức.
Những người có nguy cơ cao đột quỵ mùa nắng nóng
Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể bị ảnh hưởng bởi nắng nóng, nhưng một số đối tượng có nguy cơ cao hơn cần đặc biệt cẩn trọng:
Ảnh minh họa
Người cao tuổi: Hệ thống điều hòa thân nhiệt kém hiệu quả, thường có bệnh lý nền (tim mạch, huyết áp, tiểu đường).
Trẻ nhỏ: Khả năng điều hòa thân nhiệt chưa hoàn thiện, dễ mất nước hơn người lớn.
Người mắc bệnh mạn tính: Đặc biệt là bệnh tim mạch (cao huyết áp, suy tim, bệnh mạch vành), tiểu đường, bệnh thận, bệnh hô hấp. Những bệnh lý này làm suy yếu khả năng chịu đựng của cơ thể trước các tác động của nắng nóng.
Người đang dùng một số loại thuốc: Thuốc lợi tiểu, thuốc huyết áp, thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm có thể ảnh hưởng đến khả năng điều hòa thân nhiệt hoặc gây mất nước.
Người lao động ngoài trời, vận động viên: Do phải làm việc hoặc tập luyện cường độ cao dưới nắng nóng, dễ bị mất nước và sốc nhiệt.
Người thừa cân, béo phì: Lớp mỡ dày cản trở quá trình tản nhiệt của cơ thể.
Người lạm dụng rượu bia: Rượu bia gây mất nước và làm suy giảm khả năng điều hòa thân nhiệt của cơ thể.
Theo Minh Anh
